Executieve watte?

 

Het is moeilijk om aan een taak te beginnen… je vergeet geregeld wat er zojuist tegen je gezegd is… afspraak is afspraak… die emotionele ontploffing van gisteren was eigenlijk ook niet terecht en waarom heb je je haar ineens afgeknipt?

Ok, je maakt dit vast niet allemaal op 1 dag mee, maar je herkent de situaties als geen ander. Of je nu wel of niet de diagnose AD(H)D hebt, zodra je bovenstaand niet meer uit kunt sluiten, zijn jouw executieve functies wellicht anders ontwikkeld dan van 90% van de maatschappij.

 

Executieve functies

Executieve functies zijn de aansluitingen in jouw brein die zorgen dan hetgeen wat jij wilt in je hoofd, ook daadwerkelijk uitgevoerd wordt. Waar het voor iemand met sterke executieve functies (hierna EF’s) bijvoorbeeld heel normaal is om belangrijkheid in zaken aan te geven, is het voor iemand met anders ontwikkelde EF’s een heel ander beeld. Want alles lijkt even belangrijk te zijn, omdat niet de juiste impuls wordt gegevens in de hersenen. Die van hoofdzaak van bijzaak onderscheiden bijvoorbeeld. Dan is je functie ‘Werkgeheugen’ en de onderliggende funcite ‘planning/prioriteit’ niet helemaal verbonden.

En zo heb je nog 11 andere EF’s die ervoor zorgen dat jouw brein (indien je herkenbaarheid vindt in de punten) net even anders werkt dan van de wereld om jou heen. Het klinkt misschien als een slappe smoes: toch kun je er dus werkelijk niks aan doen dat het niet lukt om aan een taak te beginnen.

 

Trainen die spier

En toch is “niks aan te doen” een ruim begrip. Zolang je je er niet van bewust bent, kun je er niks aan doen. Zodra je er bewust van wordt dat er aansluitingen in je brein zijn die niet altijd het werk doen zoals de wereld om je heen verwacht, dan heb je goud in handen. Je hebt namelijk vanaf dat moment de mogelijkheid om de grote massa in je hoofd, je brein, als een spier te trainen.

Sla daar niet in door, maar bekijk welke functie jij graag beter zou willen ontwikkelen. En dan is het zaak om dit op een manier te gaan doen die bij jou past. In kleine stapjes en met continue zelfreflectie (wat trouwens ook een van de functies is, dus misschien daarmee beginnen?). Een dosis humor en veel zelfliefde zijn hierbij ook belangrijk.

 

De 11 mogelijkheden

Binnen het spectrum van EF’s zijn er wetenschappelijk 11 stuks vastgesteld. Dit betekent dat je dus 11 mogelijkheden hebt om je brein te trainen. En nee, ga ze alsjeblieft niet alle 11 tegelijk aanpakken. Kies er vooral eentje waarvan je weet dat het niet veel moeite kost en je snel resultaat hebt. Dat werkt bevredigend en zorgt ervoor dat je op langere termijn dit ook volhoudt. Want dat is het wel, volhouden. Het is niet zo dat de hersendeeltjes ineens aan elkaar gaan groeien of zoiets (en als dat wel zo is, let me know!)

 

Doelgericht doorzettingsvermogen

Een doel formuleren. En dat behalen. Dat klinkt makkelijk. Alleen komt daarbij kijken dat je tussendoor niet afgeleid of ontmoedigd mag worden door andere dingen die je wilt doen of zaken die totaal niet met je doel te maken hebben.

 

Flexibiliteit

Jezelf aanpassen in een veranderende situatie. Dus vindt er een tegenslag plaats, is er nieuwe informatie, zijn er fouten gemaakt of stroopt de boel op om wat voor reden dan ook? Het vermogen om je op dat moment aan te passen en opnieuw te plannen wordt gezien als flexibiliteit.

 

Metacognitie

Dit is jouw spiegel. Kun jij reflecteren? Een stap terugzetten en naar jezelf kijken? Situatie overzien, bekijken hoe je dat doet en dan daar aanpassingen in doorvoeren. Deze functie is een fijne om goed te ontwikkelen of ontwikkeld te hebben. Zo ontwikkel je makkelijker zelfliefde en compassie om het leven te leiden wat jij wilt.

 

Organisatievermogen

Het vermogen om taken of dingen via een bepaalde routine op te pakken. En vooral het zelf organiseren van die routine. Ook wel ordenen of volgens een bepaald systeem zaken oppakken. Je zult je verbazen hoe goed mensen met AD(H)D of chronische chaos hier soms juist in zijn.

 

Planning/ prioriteit

Deze twee gaan hand in hand. Het organiseren van een taak of planning gaat samen met kunnen beslissen wat het meest belangrijk is. Als je de taak wilt voltooien of je aan de planning wilt houden tenminste.

 

Reactie- of responsinhibitie

Het vermogen om na te denken voordat je iets doet. En dus niet meteen je haar af laat knippen als de kapper toevallig eens een leuk plaatje voor houdt..

 

Taakinitiatie

Dit is een van de grootste struikelblokken van bijna al de ondernemer met AD(H)D of chronische chaos waar ik mee werk: het kunnen beginnen aan een taak. Vooral ook efficiënt beginnen. Dus zonder eerst 6 andere dingen te doen, beginnen met datgene wat jij op jouw planning had staan…

 

Timemanagement

Ah nog zo’n mooie. Ben jij geregeld overtuigd dat je die deadline van de klant wel gaat halen? Heb je echt goed gekeken wat je allemaal moet doen om dat te realiseren? Bij timemanagement heb je het vermogen om je eigen tijd in te schatten. Hoe lang doe je ergens over en haal je wel de deadlines die je afgesproken hebt. (of waren deze om te beginnen al niet realistisch?)

 

Volgehouden aandacht

Dit is er eentje waar je vaak als eerste aan herkent dat jouw hoofd net even anders werkt als dat van een ander. Je concentratie ergens bij kunnen houden. Vooral wanneer je moe bent, afleidingen om je heen hebt of wanneer het gewoon echt saai is.

 

Werkgeheugen

Het vermogen om te onthouden hoe je taken in een bepaalde volgorde af moet handelen. Weten hoe je agenda eruitziet. Of onthouden wat je partner 10 min geleden tegen je gezegd heeft…

 

Zelfregulatie van emoties/ emotieregulatie

Het vermogen om je eigen emoties en gedrag onder controle te houden. Die ontploffing tegenover je partner is niet altijd even redelijk. Maar soms is dat net even het laatste stukje wat maakt dat je je brein helemaal niet meer onder controle hebt. Gelukkig is hier ook in te trainen en vooral met veel zelfzorg wordt de regulatie beter.

 

Natuurlijk is het niet zo dat al deze EF’s niet werken wanneer je AD(H)D hebt. Het is vaak wel zo dat sommige wat minder goed werken. En zelfs zo dat andere of andere delen van je hersenen compenseren. Wat je mag beseffen is dat het soms echt niet aan jou en je beste intenties ligt wanneer zaken niet lopen zoals de buitenwereld verwacht. Het is echt je brein.

 

Ben lief

Wat dan ook uiterst belangrijk is, is dat je geduld hebt met jezelf. Dat je net zo loyaal naar jezelf wordt (en het liefste al bent) als dat je dat naar je klanten, partner, vrienden en familie bent. Wanneer jij voor jou de juiste routine en structuur vindt in jouw bedrijf en leven, dan wordt alles een stuk leuker! En echt geloof me, dit moet je niet op een manier willen doen die opgelegd wordt. Maar met kleine stappen, handige tools en hacks en vooral op een manier die bij jou past.

Heb je al eens een van mijn masterclasses bijgewoond? Wellicht heb je daarom deze blog gelezen. Wordt het dan niet eens tijd dat je iets aan de chaos gaat doen? Dat je deze gaat omarmen en leren dat je met jouw chaos ook in een structuur je bedrijf kunt voeren?

In mijn Shinen met JOUW Structuur programma neem ik je mee. Nog net niet aan de hand, maar wel boven op de bal. Samen, op een manier die bij jou past.
Doe je mee?

 

Lieve groet

Salina

 

Plan hier direct een matchcall als jij weet dat het tijd is om samen aan de slag te gaan!